STRES

Stres uyum sağlanması veya tepki verilmesi gerekli herhangi bir tehlike anında bedenin gösterdiği doğal bir reaksiyondur. Bir başka tanımı ise ‘karşılaştığımız fiziksel veya ruhsal zorlanmalar karşısında başa çıkma kaynaklarımız ve becerilerimizin yetersiz kalması sonucu açığa çıkan psikolojik durum’ şeklindedir.

Doğal afetler, sevilen birinin vefatı, ekonomik zorluklar, evlenme, ayrılma gibi faktörler stres kaynağı olabileceği gibi, uyum sağlamamız gereken bütün durumlar potansiyel stres kaynağı olabilirler.

Potansiyel stres kaynakları karşısında kimilerimizin daha fazla etkilenmesi birçok faktöre bağlıdır. Kişinin benlik algısı, toplumsal destek kaynaklarımız, stresle başa çıkma becerilerimiz, erken çocukluk döneminde yaşadığımız stresli yaşam olayları, genetik yapımız stres faktörleri karşısındaki etkilenme düzeyimizi belirler. Diğer belirleyiciler de stres faktörlerine ilişkindir. Bunlar arasında, stres etkeninin şiddeti, ne kadar uzun sürdüğü, tekrarlayıcı nitelikte olup olmadığı ve ne kadar denetlenebilir olduğu gibi özellikler vardır.

Stresli yaşam olayları sonucu vücudumuzda bazı yanıtlar ortaya çıkar. Başlıcası vücutta kortizol , adrenalin ve noradrenalin salınımıdır. Kısa süreli stres faktörlerinde verilen bu yanıt stres faktörüne verilen tepki açısından faydalı olmakla birlikte uzun vadede bazı sorunlara yol açar. Uzun süren stres faktörlerine verilen uzun süreli kortizol yanıtı bağışıklık sisteminin etkinliğinin azalmasına örneğin grip/nezle gibi enfeksiyon hastalıklarına karşı direncimizin düşmesine sebep olabilir.

Diğer yandan psikolojik stres adrenalin noradrenalin düzeylerinde artış yaratır, kan damarlarında basınç artışına neden olur ve böylece yüksek tansiyon ve damar sertliklerine yatkınlık yaratabilir.

Ruhsal hastalıkların çok önemli bir kısmı stresle tetiklenmektedir. Belirtildiği gibi stresin beden sağlığığıyla da oldukça güçlü bir ilişkisi vardır. Bu nedenle stres varlığında stresle başa çıkma mekanizmalarını güçlendirebilmek , stres yönetimi ve ayrıntılı değerlendirme için ruh sağlığı uzmanına başvurmak önemlidir.

Bilgilendirme amaçlı yazıdır.